Walvishaai

De walvishaai (Rhincodon typus) is de grootste vissoort ter wereld en een van de meest iconische dieren in de oceanen. Ondanks zijn enorme formaat is de walvishaai volledig ongevaarlijk voor mensen, omdat hij zich voedt met plankton en kleine vissen. Hieronder lees je alles over dit indrukwekkende dier:

Kenmerken

• Lengte: Walvishaaien kunnen meer dan 12 meter lang worden, maar exemplaren tot 18-20 meter zijn ook waargenomen. Het gemiddelde volwassen dier is ongeveer 10-12 meter.
• Gewicht: Ze kunnen tot 20 ton wegen.
• Uiterlijk:
  • De huid heeft een kenmerkend patroon van witte stippen en strepen op een donkergrijze of blauwe achtergrond, uniek voor elk individu, vergelijkbaar met vingerafdrukken bij mensen.
  • Hun bek kan meer dan 1 meter breed zijn en bevat honderden kleine tanden, hoewel deze geen rol spelen bij het voeden.

Voeding

Walvishaaien zijn filtervoeders, een zeldzaam kenmerk onder haaien. Ze voeden zich voornamelijk met:

• Plankton
• Kleine vissen zoals sardines en ansjovis
• Kleine kreeftachtigen

Ze eten door hun enorme bek open te houden terwijl ze zwemmen, water naar binnen zuigen en vervolgens het voedsel eruit filteren met hun kieuwlamellen. Dit proces heet ramfiltervoeding of actief filtervoeding.

Leefgebied

• Habitat: Walvishaaien leven in tropische en subtropische wateren over de hele wereld, zowel in de open oceaan als nabij kustgebieden.
• Diepte: Meestal dicht bij het wateroppervlak, maar ze kunnen tot 1.000 meter diep duiken.
• Regio's: Grote populaties worden vaak aangetroffen rond de Filippijnen, Australië, Mexico, en de Malediven.

Gedrag

• Zachtmoedig: Walvishaaien zijn nieuwsgierig en vaak onverschrokken tegenover mensen, wat hen populair maakt bij duikers.
• Migratie: Ze leggen grote afstanden af, vermoedelijk om te volgen waar voedsel in overvloed is, zoals seizoensgebonden planktonbloei.

Voortplanting

• Walvishaaien zijn eierlevendbarend, wat betekent dat de eieren in de moeder uitkomen en ze levende jongen baart.
• Een vrouwtje kan honderden embryo's dragen, maar slechts een deel hiervan overleeft. De jongen zijn bij geboorte ongeveer 40-60 cm lang.
• Over hun voortplanting is weinig bekend vanwege de moeilijkheid om ze in hun natuurlijke omgeving te bestuderen.

Bedreigingen en bescherming

De walvishaai wordt geclassificeerd als kwetsbaar door de Internationale Unie voor het Behoud van de Natuur (IUCN). Bedreigingen zijn onder andere:

• Vervuiling: Plastic en andere afvalstoffen in oceanen kunnen hun leefomgeving aantasten.
• Overbevissing: Hoewel ze niet gericht op grote schaal worden bevist, komen ze vaak terecht in bijvangst.
• Klimaatverandering: Dit kan de beschikbaarheid van plankton beïnvloeden.

Gelukkig zijn er steeds meer beschermingsmaatregelen en mariene reservaten waarin walvishaaien worden beschermd.

Feiten en weetjes

1. Walvishaaien hebben een levensverwachting van meer dan 70-100 jaar.
2. Ze bewegen zich langzaam, met een snelheid van ongeveer 5 km/u.
3. Het patroon van stippen op hun huid wordt gebruikt om individuele walvishaaien te identificeren, vergelijkbaar met sterrenbeelden.

De walvishaai is een majestueus dier dat symbool staat voor de schoonheid en de diversiteit van het mariene leven. Heb je specifieke vragen over dit bijzondere dier?