Slangenarend

De slangenarend (Circaetus gallicus) is een middelgrote roofvogel die behoort tot de familie van de havikachtigen (Accipitridae). Deze vogel is gespecialiseerd in het jagen op slangen en andere reptielen, wat ook meteen de oorsprong van zijn naam verklaart. Hier is een overzicht van zijn kenmerken, gedrag, leefomgeving en andere interessante feiten:

Kenmerken

• Grootte: De slangenarend heeft een lichaamslengte van 62-67 cm, met een spanwijdte van 170-185 cm.
• Gewicht: Hij weegt ongeveer 1,2 tot 2 kg.
• Uiterlijk:
  • Bovenkant: Overwegend donkerbruin.
  • Onderkant: Licht met donkere streping, wat helpt bij camouflage tegen de hemel.
  • Kop: Een platte, brede kop met gele ogen die een scherpe blik geven.
  • Staart: Relatief lang met donkere banden.
• Geslachtsdimorfisme: Mannetjes en vrouwtjes lijken sterk op elkaar, hoewel vrouwtjes vaak iets groter zijn.

Voedsel

De slangenarend is gespecialiseerd in het jagen op reptielen, met name slangen en hagedissen. Hij kan zelfs gifslangen veilig aanpakken dankzij zijn dikke schubachtige poten en snaveltechniek. Hij eet ook andere kleine dieren zoals amfibieën en knaagdieren, maar dit vormt een klein deel van zijn dieet.

• Jachttechniek:
  • Hij jaagt voornamelijk door te cirkelen op grote hoogte en zijn prooi op de grond te lokaliseren.
  • Zodra hij een prooi spot, duikt hij snel naar beneden om deze te grijpen met zijn krachtige klauwen.

Leefgebied

• Verspreiding: De slangenarend komt voor in Zuid-Europa, Noord-Afrika, het Midden-Oosten, en delen van Azië, waaronder India en Centraal-Azië. In Europa is hij te vinden in landen zoals Spanje, Frankrijk, Italië en de Balkan.
• Habitat: Hij geeft de voorkeur aan open landschappen zoals savannes, graslanden, en halfopen bossen. Hij vermijdt dichte bossen en stedelijke gebieden.
• Trekgedrag: De soort is deels migrerend. Slangenarenden in Europa trekken in de winter naar Afrika.

Voortplanting

• Broedseizoen: Het broedseizoen begint in het vroege voorjaar (maart-april) in Europa.
• Nest: Het nest wordt meestal gebouwd in bomen of op kliffen, vaak hergebruikt van eerdere jaren. Ze bouwen een vrij eenvoudig platform van takken.
• Eieren: Het vrouwtje legt meestal één ei, dat door beide ouders wordt bebroed.
• Opvoeding: Na ongeveer 45 dagen komt het jong uit het ei. Het jong wordt intensief gevoed met reptielen en blijft tot ongeveer 2 maanden na het uitvliegen afhankelijk van de ouders.

Status en Bedreigingen

• Beschermingsstatus: Volgens de IUCN wordt de slangenarend geclassificeerd als Least Concern (niet bedreigd), maar zijn populatie neemt in sommige gebieden af door:
  • Habitatverlies door ontbossing en landbouw.
  • Jacht en verstoring door menselijke activiteiten.
  • Vermindering van het aantal prooien door pesticiden en veranderingen in het landschap.
• Bescherming: In Europa valt de slangenarend onder de Vogelrichtlijn, wat betekent dat hij beschermd wordt tegen jacht en verstoring.

Bijzonderheden

1. Unieke ogen: De opvallende gele ogen van de slangenarend zijn aangepast voor het scherp waarnemen van bewegingen op de grond.
2. Bijnaam: In sommige regio's wordt hij ook wel "slangenvogel" genoemd.
3. Krachtige klauwen: Zijn sterke klauwen en dikke schubben maken hem goed bestand tegen beten van giftige slangen.

De slangenarend is een indrukwekkende vogel die perfect is aangepast aan zijn niche als reptielenjager. Heb je specifieke vragen of wil je weten waar je hem in Nederland kunt spotten?