Mata mata schildpad

29-11-2024

De Mata mata-schildpad (Chelus fimbriata) is een opvallende zoetwaterschildpad afkomstig uit Zuid-Amerika. Deze schildpad is bekend om zijn unieke uiterlijk en ongewone jachtstrategie, die hem onderscheidt van andere schildpadden. Hier zijn de belangrijkste kenmerken en weetjes over de Mata mata:

Kenmerken

  1. Uiterlijk:

    • De Mata mata heeft een extreem platte driehoekige kop met een lange snuit die dienst doet als snorkel.
    • Zijn huid is bedekt met ruwe, flapachtige uitsteeksels en wratachtige structuren, waardoor hij lijkt op een stuk drijvend hout of bladeren.
    • Het schild is grof, met drie duidelijke kammen langs de rug, en kan een bruine, zwarte of grijsachtige kleur hebben.
    • Hij kan tot 45 cm groot worden en weegt gemiddeld 10-15 kg.
  2. Camouflage:

    • Door zijn uiterlijk kan hij perfect opgaan in zijn omgeving, zoals modderige waterbodems en stilstaand water vol bladeren.

Leefgebied

  • Verspreiding: De Mata mata komt voor in langzaam stromende rivieren, moerassen, overstroomde gebieden en poelen in het Amazonebekken en het Orinocobekken, voornamelijk in landen zoals Brazilië, Colombia, Venezuela, en Peru.
  • Hij leeft in ondiep, troebel water waar zijn camouflage hem helpt om onopgemerkt te blijven door zowel prooi als roofdieren.

Gedrag en Dieet

  1. Voeding:

    • De Mata mata is een zuigjager en eet voornamelijk vis.
    • Hij jaagt door stil in het water te liggen en wacht tot een vis dichtbij komt. Vervolgens opent hij zijn bek razendsnel, waardoor hij water en de prooi naar binnen zuigt. Daarna sluit hij zijn bek en spuugt hij het water uit, terwijl hij de prooi inslikt.
  2. Beweging:

    • Deze schildpad is traag en beweegt zich zelden over land. Hij brengt het grootste deel van zijn leven door in het water.

Voortplanting

  • Paring vindt plaats in het water. Het mannetje benadert het vrouwtje door zijn kop heen en weer te wiegen.
  • Het vrouwtje legt ongeveer 12-28 eieren op zandige oevers of rivierbanken. De eieren komen na een incubatietijd van ongeveer 200 dagen uit.
  • De jongen hebben een meer oranjegekleurd schild en minder geprononceerde uitsteeksels dan volwassen dieren.

Status en Bedreigingen

  • Beschermingsstatus: De Mata mata wordt door de IUCN nog niet als bedreigd beschouwd, maar habitatverlies en illegale handel (voor huisdiermarkten) vormen risico's.
  • Bedreigingen:
    • Ontbossing en vervuiling van rivieren verminderen zijn leefgebied.
    • Zijn unieke uiterlijk maakt hem gewild in de exotische dierenhandel, hoewel hij geen geschikt huisdier is vanwege zijn gespecialiseerde behoeften.

Interessante Feiten

  • De naam "Mata mata" betekent "dood dood" in het Spaans, wat waarschijnlijk verwijst naar zijn stille, dodelijke jachtstijl.
  • De Mata mata is geen goede zwemmer en blijft liever in ondiep water, waar hij zich gemakkelijk kan verschuilen.
  • Hij is een van de oudste nog bestaande soorten schildpadden, met een evolutie die miljoenen jaren teruggaat.

De Mata mata-schildpad is een opmerkelijk voorbeeld van evolutie en aanpassing aan een specifieke niche in het ecosysteem. Zijn uiterlijk en gedrag maken hem een van de meest fascinerende reptielen ter wereld. Heb je specifieke vragen over deze schildpad?