madagaskar bladstaartgekko

De Madagaskar bladstaartgekko (Uroplatus), ook wel bladstaartgekko genoemd, is een fascinerende hagedis die bekend staat om zijn uitzonderlijke camouflage. Deze gekko komt uitsluitend voor op het eiland Madagaskar en behoort tot de familie Gekkonidae. Hieronder vind je alle belangrijke informatie over deze bijzondere soort.
Algemene kenmerken
- Wetenschappelijke naam: Uroplatus (met verschillende soorten, zoals Uroplatus phantasticus en Uroplatus fimbriatus).
- Verspreiding: Endemisch op Madagaskar, voornamelijk in regenwouden.
- Lengte: Afhankelijk van de soort, varieert van 10 cm (U. phantasticus) tot 30 cm (U. giganteus).
- Levensduur: 5-10 jaar in het wild, langer in gevangenschap bij goede verzorging.
- Kleur: Van bruin tot grijs, met patronen die lijken op boomschors, bladeren of mos.
- Bijzonder kenmerk: Een bladachtige staart en uitstekende camouflage die hen vrijwel onzichtbaar maakt.
Camouflage en uiterlijk
De bladstaartgekko is een meester in camouflage. Ze hebben een plat lichaam, huidflappen langs hun flanken en een staart die lijkt op een verdroogd blad. Hierdoor kunnen ze perfect opgaan in hun omgeving, zoals boomstammen of bladeren. Ze blijven vaak stil, wat hen beschermt tegen roofdieren zoals vogels en slangen.
Belangrijke kenmerken:
- Huidflappen: Deze flappen voorkomen schaduwen en maken hun lichaam "naadloos" met de achtergrond.
- Ogen: Ze hebben grote, verticale pupillen en geen oogleden. In plaats daarvan hebben ze een transparant membraan dat ze schoonlikken met hun tong.
- Staart: Bij sommige soorten lijkt de staart op een beschadigd of half vergaan blad.
Gedrag
- Leefwijze: De bladstaartgekko is nachtactief. Overdag rusten ze, vaak vastgeklemd aan een boom of blad.
- Voeding: Ze zijn carnivoren en eten voornamelijk insecten, spinnen en kleine ongewervelden.
- Voortplanting: Vrouwtjes leggen doorgaans twee eieren per legsel, die in de bosbodem worden begraven. De incubatietijd hangt af van de temperatuur en duurt meestal 60-90 dagen.
- Vluchtgedrag: Wanneer ze worden bedreigd, openen ze hun bek om hun felgekleurde mond te laten zien. Dit schrikt roofdieren af.
Soorten bladstaartgekko's
Er zijn 14 erkende soorten binnen het Uroplatus-geslacht. Enkele bekende zijn:
- Uroplatus phantasticus: Bekend als de satanische bladstaartgekko; klein en met een extreem bladachtige staart.
- Uroplatus fimbriatus: Een van de grootste soorten, met huidflappen langs het hele lichaam.
- Uroplatus sikorae: Heeft een ruwe, mosachtige textuur op zijn huid.
- Uroplatus giganteus: De grootste soort, tot 30 cm lang.
Habitat en bescherming
- Habitat: Ze leven in tropische regenwouden, vaak op een hoogte van 1-2 meter boven de grond.
- Bedreigingen: Habitatverlies door ontbossing is de grootste bedreiging. Daarnaast worden sommige soorten illegaal verhandeld als exotische huisdieren.
- Beschermingsstatus: Veel soorten staan op de rode lijst van de IUCN, variërend van "kwetsbaar" tot "bedreigd".
In gevangenschap
Hoewel het mogelijk is om bladstaartgekko's in gevangenschap te houden, hebben ze specifieke eisen:
- Terrarium: Hoog terrarium met veel takken en schuilplaatsen.
- Klimaat: Hoge luchtvochtigheid (70-90%) en temperaturen tussen 22-26°C.
- Voeding: Levend voer, zoals krekels en sprinkhanen.
- Speciale zorg: Ze zijn stressgevoelig en vereisen een ervaren eigenaar.
Interessante feiten
- De naam phantasticus verwijst naar hun "fantastische" uiterlijk.
- Ze worden soms "schaduwdieren" genoemd omdat ze zich volledig kunnen versmelten met hun omgeving.
- Hun staart kan worden afgeworpen als verdediging, hoewel dit bij deze soort minder vaak gebeurt dan bij andere hagedissen.
De Madagaskar bladstaartgekko is een voorbeeld van de unieke biodiversiteit van Madagaskar en een levend bewijs van hoe dieren zich kunnen aanpassen aan hun omgeving.