De Lederschildpad (Dermochelys coriacea) is de grootste en een van de meest bijzondere zeeschildpadden ter wereld. Deze indrukwekkende reptiel valt op door zijn unieke anatomie, dieet, en levenswijze. Hier is een overzicht van de belangrijkste kenmerken en feiten:
Uiterlijk
- Grootte: Volwassen lederschildpadden kunnen een lengte bereiken van 1,2 tot 2,4 meter en een gewicht van 250 tot 700 kilogram. Sommige uitzonderlijke exemplaren wegen meer dan 900 kilogram.
- Schild: In tegenstelling tot andere zeeschildpadden heeft de lederschildpad geen harde, benige schild. In plaats daarvan is het schild bedekt met een dikke, leerachtige huid met een mozaïekpatroon van kleine botplaatjes.
- Kleur: Het schild is donker van kleur met witte of roze vlekken. De onderzijde is lichter.
Leefgebied en Verspreiding
- Verspreiding: De lederschildpad komt voor in alle oceanen, van de tropische tot gematigde wateren. Ze zijn zelfs waargenomen in koudere gebieden zoals de Noordzee.
- Voorkeurshabitat: Ze brengen het grootste deel van hun leven door op open zee, waar ze diepe duiken kunnen maken tot meer dan 1.200 meter.
Gedrag en Voeding
- Dieet: Ze eten voornamelijk kwallen en andere zachte organismen zoals zeeanemonen. Hun dieet helpt de populatie van kwallen in balans te houden.
- Duikvermogen: Lederschildpadden zijn uitzonderlijke duikers en kunnen langer dan een uur onder water blijven.
- Migratie: Ze leggen enorme afstanden af tussen hun nestgebieden en voedselrijke wateren. Sommige lederschildpadden migreren duizenden kilometers per jaar.
Voortplanting
- Neststranden: De vrouwtjes keren vaak terug naar dezelfde stranden waar ze zelf zijn geboren om eieren te leggen.
- Ei-afzetting: Tijdens het broedseizoen, dat plaatsvindt in tropische gebieden, graaft het vrouwtje een kuil in het zand en legt ongeveer 50 tot 100 eieren per keer.
- Uitkomst: De jonge schildpadjes komen na ongeveer 60-70 dagen uit het ei. Ze zijn erg kwetsbaar voor roofdieren en slechts een klein percentage bereikt volwassenheid.
Bedreigingen
- Plasticvervuiling: Omdat hun dieet voornamelijk uit kwallen bestaat, verwarren ze vaak plastic zakken met voedsel, wat fataal kan zijn.
- Vervuiling en klimaatverandering: Warmer zand door klimaatverandering kan de verhouding tussen mannelijke en vrouwelijke jongen beïnvloeden, omdat de temperatuur het geslacht bepaalt.
- Vangst en bijvangst: Ze raken vaak verstrikt in visnetten of worden slachtoffer van illegale jacht.
- Aantasting van neststranden: Toerisme, kustbebouwing en lichtvervuiling bedreigen hun natuurlijke broedplaatsen.
Conserveringsstatus
De lederschildpad staat vermeld als kwetsbaar op de Rode Lijst van de IUCN, met sommige populaties ernstig bedreigd. Beschermingsmaatregelen omvatten:
- Bescherming van neststranden.
- Vermindering van plasticvervuiling.
- Regulering van visserijpraktijken.
De lederschildpad is een icoon van de oceaan en speelt een cruciale rol in het mariene ecosysteem. Het behoud van deze bijzondere soort is essentieel voor het evenwicht in zee-ecosystemen.
4o