De lammergier (Gypaetus barbatus), ook bekend als de baardgier, is een indrukwekkende roofvogel uit de familie van havikachtigen (Accipitridae). Deze unieke vogel staat bekend om zijn bijzondere uiterlijk, fascinerende gedrag en belangrijke ecologische rol. Hieronder geef ik een overzicht van de belangrijkste aspecten van de lammergier.
Uiterlijk
- Grootte: De lammergier is een van de grootste roofvogels, met een spanwijdte van 2,5 tot 2,9 meter en een lengte van 95 tot 125 centimeter.
- Gewicht: Hij weegt tussen de 4,5 en 7,5 kilogram.
- Kleuren: Volwassen vogels hebben een oranjerood tot geelachtig verenkleed, afhankelijk van de hoeveelheid ijzer in de bodem (ze baden soms in ijzerhoudende bronnen). Hun kop is wit met een karakteristieke zwarte "baard" onder de snavel.
- Staart: Ze hebben een wigvormige staart, wat hen onderscheidt van andere gieren.
- Jongen: Jonge lammergieren hebben een donkerbruin verenkleed dat na verloop van tijd lichter wordt.
Verspreiding en Habitat
- Leefgebied: De lammergier komt voor in bergachtige gebieden van Zuid-Europa, Centraal-Azië en Afrika. In Europa wordt hij gezien in de Pyreneeën, Alpen en de Balkan.
- Habitat: Ze leven voornamelijk in rotsachtige bergen op hoogtes tussen 500 en 4.000 meter. Hun voorkeur gaat uit naar afgelegen gebieden met kliffen voor nestplaatsen.
Gedrag en Voeding
- Specialisatie: De lammergier is uniek omdat 70-90% van zijn dieet uit botten bestaat, iets wat bijna geen enkele andere vogel doet.
- Voedingstechniek:
- Hij pikt botten van karkassen en slikt kleinere botten in zijn geheel door.
- Grotere botten worden van grote hoogte (tot wel 150 meter) op rotsen laten vallen om ze te breken, waarna hij de stukken opeet.
- Eetstrategieën: Ze eten ook beenmerg, dat veel energie levert.
Voortplanting
- Nest: Lammergieren bouwen grote nesten van takken op kliffen.
- Eieren: Het vrouwtje legt meestal één tot twee eieren in de winter (december-februari), en de kuikens komen na ongeveer 55 dagen uit.
- Jongen: Slechts één jong overleeft vaak, omdat het sterkere jong het zwakkere kan doden (broedermoord).
Beschermingsstatus
- Bedreigingen:
- Vergiftiging door aas met pesticiden.
- Verstoring door menselijke activiteiten zoals toerisme.
- Aanvaringen met windturbines.
- Beschermingsmaatregelen: Ze staan op de lijst van bedreigde diersoorten in Europa. Er zijn verschillende programma's om hun populatie te herstellen, zoals herintroductieprojecten in de Alpen en Pyreneeën.
- Status: Volgens de IUCN staat de lammergier op de lijst van soorten met "Minste Zorg," maar op sommige plekken wordt de populatie nog steeds bedreigd.
Fun Fact
De naam "lammergier" betekent letterlijk "lammer-roofvogel," omdat men vroeger dacht dat hij lammeren rooft. Dit is echter een misvatting; lammergieren jagen zelden op levende prooien en zijn vooral aaseters.
Wil je meer weten over bijvoorbeeld hun gedrag, habitat of beschermingsprojecten?