De kwastvinhaai (Latijnse naam: Chlamydoselachus anguineus) is een zeldzame en fascinerende haaiensoort die vaak wordt beschouwd als een "levend fossiel" vanwege zijn primitieve kenmerken en evolutiegeschiedenis. Hier is alles wat je moet weten over deze bijzondere soort:
Uiterlijk
- De kwastvinhaai heeft een uniek, slangachtig lichaam dat hem een heel ander uiterlijk geeft dan de meeste moderne haaien.
- Lengte: Gemiddeld 1,5 tot 2 meter, hoewel sommige exemplaren langer kunnen zijn.
- Kleur: Bruin of grijsbruin.
- Hij heeft een lange, slanke lichaamsvorm met een platte kop en grote mond.
- De bek zit vol met rijen kleine, scherpe tanden (ongeveer 300 in totaal, verdeeld over 25 rijen) die naar binnen gekromd zijn en bedoeld zijn om glibberige prooien zoals vissen en inktvissen vast te houden.
- Hij heeft zes kieuwspleten (in plaats van de gebruikelijke vijf bij de meeste haaien) en een "kwastachtige" structuur rond de eerste kieuwspleten, waar hij zijn naam aan te danken heeft.
Leefomgeving
- Verspreiding: De kwastvinhaai leeft in diepe, donkere wateren en wordt aangetroffen in oceanen over de hele wereld, met name langs de kusten van Japan, Australië, Nieuw-Zeeland, West-Afrika en delen van de Atlantische Oceaan.
- Diepte: Meestal gevonden op een diepte van 200 tot 1200 meter, maar ze kunnen dieper zwemmen.
- Habitat: Ze geven de voorkeur aan koude, zuurstofarme wateren van de continentale hellingen en diepzeekloofdalen.
Gedrag en voeding
- Voeding: De kwastvinhaai is een actieve jager en eet voornamelijk inktvissen, kleine haaien en benige vissen. Dankzij zijn rekbare kaak kan hij relatief grote prooien naar binnen werken.
- Hij zwemt langzaam en gebruikt een verrassingsaanval om zijn prooi te vangen. Hij kan als een slang zijn lichaam buigen en prooien "omsingelen."
- Vanwege zijn zeldzaamheid is er weinig bekend over zijn exacte jachtgedrag.
Voortplanting
- Eierlevendbarend: In tegenstelling tot de meeste vissen legt de kwastvinhaai geen eieren. De embryo's ontwikkelen zich volledig in de moeder en worden levend geboren.
- Langzame voortplanting: Het draagt mogelijk tot 3,5 jaar de embryo's met zich mee, een van de langste draagtijden in het dierenrijk. Dit maakt de soort erg kwetsbaar voor overbevissing en veranderingen in hun ecosysteem.
- Er worden doorgaans 2 tot 15 jongen per worp geboren, elk ongeveer 40 tot 60 cm lang.
Evolutie en classificatie
- De kwastvinhaai behoort tot de familie Chlamydoselachidae, die waarschijnlijk al meer dan 80 miljoen jaar bestaat. Dit maakt hem een "levend fossiel," een soort die zijn primitieve kenmerken grotendeels heeft behouden sinds het Mesozoïcum (de tijd van de dinosauriërs).
- Hij heeft eigenschappen die hem verbinden met vroege haaiensoorten, zoals zijn zes kieuwspleten en het ontbreken van bepaalde gespecialiseerde organen die moderne haaien hebben.
Relatie met mensen
- Waarnemingen: Vanwege zijn diepe leefgebied wordt de kwastvinhaai zelden door mensen gezien, en de meeste kennis komt van per ongeluk gevangen exemplaren.
- Geen bedreiging: Voor mensen vormt hij geen gevaar. Zijn voorkeur voor diepe wateren maakt interactie zeer zeldzaam.
- Beïnvloeding door de mens: De soort is kwetsbaar voor bijvangst in diepzeevissersboten en veranderingen in zijn habitat door diepzeemijnbouw en klimaatverandering.
Bijzonderheden
- Het slangachtige uiterlijk en de primitieve kenmerken hebben ervoor gezorgd dat de kwastvinhaai vaak wordt vergeleken met mythische zeeslangen.
- In sommige culturen wordt hij als een zeldzaam en mysterieus symbool gezien, maar hij is vooral van wetenschappelijk belang voor het begrijpen van de evolutie van haaien.
De kwastvinhaai blijft een van de meest fascinerende en mysterieuze diepzeesoorten ter wereld!