Kluut

07-12-2025

🐦 De Kluut — een opvallende en elegante vogel

Uiterlijk

  • De kluut is direct herkenbaar aan zijn contrasterende zwart-witte verenkleed.

  • Hij heeft extreem lange, blauwgrijze poten, ideaal voor het waden in ondiep water.

  • Het meest karakteristieke kenmerk is zijn opwaarts gebogen snavel, waarmee hij "zwaait" door het water om voedsel te vangen.

  • Vliegt met lange vleugels die een duidelijk zwart-wit patroon vormen.

Leefgebied & Voorkomen

  • De kluut leeft vooral in ondiepe zout- of brakwatergebieden: kwelders, lagunes, slikkige kustgebieden en soms zoete moerassen.

  • In Nederland en BelgiĆ« is het een zomergast en broedvogel, maar in zachte winters blijven sommige groepen hier.

  • Grote aantallen overwinteren zuidelijker: in Zuid-Europa en rond de Middellandse Zee.

Voedsel

Kluten eten vooral:

  • kleine kreeftachtigen

  • insectenlarven

  • wormpjes

  • kleine waterdiertjes

Ze bewegen hun snavel zevend door het water terwijl ze lopen, waardoor ze voedsel voelen en oppikken.

Gedrag

  • Kluuten zijn sociale vogels die graag in kolonies broeden.

  • Ze kunnen fel verdedigen: ze vliegen agressief op indringers af wanneer ze nesten moeten beschermen.

  • De roep is een hoog, helder "kluut-kluut" of "kewitt"-achtig geluid.

Broeden

  • Ze broeden op open, kale bodems: slikkige eilandjes, schelpenbanken, zandige plekken.

  • Het nest is simpel: een kleine kuil met wat plantenresten.

  • Ze leggen meestal 3–4 eieren.

  • Beide ouders broeden en zorgen voor de jongen.

  • De kuikens zijn kuifloos, pluizig en lopen direct mee om voedsel te zoeken.

Trekgedrag

  • Kluuten zijn gedeeltelijke trekvogels.

  • In de nazomer vertrekken veel kluten naar warmere gebieden, maar in milde winters blijven groepen in Nederland hangen.

  • Ze verzamelen vaak in grote, indrukwekkende groepen op hoogwatervluchtplaatsen.

Status

  • Over het algemeen gaat het de laatste decennia beter met de kluut dankzij beschermde kustgebieden.

  • Bedreigingen blijven:

    • verstoring van broedplaatsen

    • verlies van leefgebied

    • waterstandsschommelingen

    • predatie op open broedplaatsen

Waarom de kluut zo bijzonder is

  • De unieke opwaartse snavel komt bijna nergens anders voor.

  • Het sierlijke foerageergedrag maakt hem een opvallende verschijning.

  • Hij is een icoon van Nederlandse kust- en waddenlandschappen.