Japanse makaak

07-08-2025

🐒 Wat is een Japanse makaak?

De Japanse makaak is een aapsoort die in Japan voorkomt en bekendstaat als de meest noordelijk levende niet-menselijke primaat ter wereld. Hij leeft zelfs in gebieden waar sneeuw een groot deel van het jaar op de grond ligt – vandaar de bijnaam sneeuwaap.

📍 Waar leven ze?

Japanse makaken leven op de drie grootste eilanden van Japan: Honshu, Shikoku en Kyushu, en soms op kleinere eilanden. Ze leven in verschillende habitats: van bergachtige gebieden tot bossen en valleien. In de koudere regio's zoals Nagano zijn ze vaak te zien in besneeuwde landschappen.

🌡️ Uniek gedrag: warmwaterbronnen

Een van de bekendste gedragingen van de Japanse makaak is hun gewoonte om in warmwaterbronnen te baden tijdens koude winters. Dit gedrag is vooral te zien in het Jigokudani-gebied, waar ze echt in thermale baden zitten om warm te blijven. Het is zeldzaam gedrag voor apen en fascineert mensen wereldwijd.

🧠 Sociaal leven

Japanse makaken zijn zeer sociale dieren. Ze leven in groepen die kunnen bestaan uit enkele tientallen individuen. Binnen zo'n groep is er een duidelijke hiërarchie, vooral onder de vrouwtjes. De sociale banden zijn sterk en worden onderhouden door elkaars vacht te verzorgen (grooming).

🐾 Uiterlijk

Ze hebben een dikke, grijsbruine vacht die hen beschermt tegen de kou. Wat opvalt is hun rode gezicht en rode achterwerk, vooral bij volwassen dieren. Hun staart is kort, wat ongebruikelijk is voor apen, maar handig in koude klimaten.

🍼 Voortplanting

De voortplantingsperiode is in de herfst en winter. Vrouwtjes krijgen meestal één jong per jaar. De jongen klampen zich vast aan hun moeder en blijven dicht bij haar tot ze ouder zijn. Moeders zijn zeer zorgzaam, maar ook andere groepsleden kunnen soms helpen met de verzorging van de jongen.

🌿 Voeding

Japanse makaken zijn alleseters, maar eten vooral planten: bladeren, fruit, zaden, wortels en schors. In de winter moeten ze creatief zijn, en dan graven ze bijvoorbeeld onder de sneeuw naar plantenresten of eten ze insecten, schimmels of boomschors.

🧠 Intelligentie

Deze apen zijn slim. Er zijn voorbeelden van makaken die leren voedsel te wassen (zoals zandige zoete aardappels), sneeuwballen maken voor de lol, of elkaar imiteren. Ook gebruiken ze soms simpele gereedschappen of spelen met objecten, wat wijst op een hoge mate van intelligentie.

🌍 Relatie met mensen

In sommige gebieden leven Japanse makaken dicht bij menselijke nederzettingen. Soms raken ze gewend aan toeristen of eten ze gewassen van boeren, wat tot conflicten kan leiden. In toeristische gebieden zoals Jigokudani worden ze gevoerd en geobserveerd, wat zowel voordelen als nadelen heeft voor hun natuurlijke gedrag.

⚖️ Bescherming

Ze worden niet als ernstig bedreigd beschouwd, maar hun leefgebied kan onder druk staan door urbanisatie en conflicten met mensen. In sommige gebieden worden maatregelen genomen om hun natuurlijke gedrag te behouden en tegelijk schade aan landbouw te beperken.