Harpij

Harpijarend – Koning(in) van het regenwoud

De harpijarend is een van de grootste en krachtigste roofvogels ter wereld. Hij (of zij – beide geslachten zien er vrijwel hetzelfde uit) leeft vooral in de tropische regenwouden van Midden- en Zuid-Amerika. Deze indrukwekkende arend staat bekend om zijn enorme klauwen, opvallende kuif en doordringende blik.

Uiterlijk en formaat

De harpijarend kan tot ongeveer 1 meter lang worden, met een spanwijdte van meer dan 2 meter. Wat echt opvalt zijn de gigantische poten en klauwen, die groter zijn dan die van een grizzlybeer. Daarmee grijpt hij zelfs grotere prooien vast, zoals apen of luiaards. Hij heeft een grijze kop met een soort dubbele kuif van veren die hij kan opzetten als hij gealarmeerd of nieuwsgierig is. Zijn borst is wit, zijn rug en vleugels zijn donkergrijs, en zijn poten zijn krachtig en geel met zwarte klauwen.

Leefgebied en gedrag

De harpijarend leeft diep in het regenwoud, vaak hoog in de bomen. Hij jaagt vanaf uitkijkpunten of tijdens korte, krachtige vluchten tussen de boomtoppen. Dit dier is een meester in het besluipen van prooien in dichte begroeiing – iets wat weinig andere arenden zo goed kunnen.

Hij leeft meestal solitair of in koppels, want wanneer een paartje zich vormt, blijft het vaak levenslang samen. Ze bouwen enorme nesten, soms wel 1,5 meter breed, hoog in de bomen. Een vrouwtje legt meestal maar één ei per broedperiode, en het jong wordt zeer langdurig verzorgd – soms meer dan een jaar.

Voedsel

De harpijarend is een gespecialiseerde jager. Zijn favoriete maaltijden bestaan uit boomluiaards, apen, opossums en soms ook grote vogels zoals toekans. Met zijn krachtige klauwen kan hij zijn prooi met één snelle greep doden. Hij is stil, snel en extreem precies.

Gedrag en intelligentie

Deze vogel is niet alleen krachtig, maar ook slim. Harpijarenden gebruiken hun omgeving strategisch en kunnen leren van jachtervaringen. Ze zijn opmerkzaam, reageren op veranderingen in hun leefgebied en zijn vaak voorzichtig en berekenend.

Bedreiging en bescherming

De harpijarend is bedreigd, vooral doordat zijn leefgebied steeds kleiner wordt door ontbossing. Omdat hij afhankelijk is van grote stukken regenwoud, heeft hij het moeilijk als mensen bossen kappen of wegen aanleggen. Ook wordt hij soms nog bejaagd uit angst of onbegrip, terwijl hij mensen zelden tot nooit iets doet.

Verschillende landen proberen deze majestueuze vogel te beschermen door reservaten aan te leggen, educatieprogramma's te starten en roofvogels in gevangenschap te kweken en uit te zetten.

Bijzonderheden

• De naam "harpij" komt van een mythologisch wezen: een harpy was in de Griekse mythologie een roofzuchtige vrouwelijke geest met vleugels.

• Zijn ogen zijn scherp genoeg om een kleine prooi van tientallen meters afstand te zien.

• De harpij is het nationale symbool van Panama.