Eidereend

De eidereend, ook wel bekend onder de wetenschappelijke naam Somateria mollissima, is een grote zee-eend die vooral voorkomt in de koudere kustgebieden van het noordelijk halfrond. Het is een opvallende vogel, zowel vanwege zijn uiterlijk als zijn levenswijze.

Kenmerken

De eidereend is de grootste eendensoort in Europa. De mannetjes (woerden) hebben een karakteristiek zwart-wit verenkleed met een lichtgroene tint op de nek en een roze borst. Vrouwtjes (eenden) zijn minder opvallend en hebben een bruin, gestreept verenkleed, wat hen helpt om onopvallend te blijven tijdens het broeden.

Deze eenden hebben een stevige, wigvormige snavel en een gedrongen lichaamsbouw. Ze zijn perfect aangepast aan het leven in ruige kustgebieden, waar ze zich vaak voeden in koude, zoute wateren.

Habitat en Verspreiding

De eidereend leeft voornamelijk langs de kusten van de noordelijke Atlantische Oceaan, de Noordzee, de Oostzee en delen van het noordelijke Stille Oceaangebied. Ze broeden op eilanden, rotsachtige kusten en soms ook in graslanden vlakbij het water. In de winter trekken ze vaak naar zuidelijker gelegen kustgebieden, maar blijven ze meestal in de buurt van zee.

Gedrag en Voeding

De eidereend is een duikeend die zich vooral voedt met schelpdieren, zoals mosselen en kokkels. Ze hebben een krachtige snavel waarmee ze schelpen kunnen kraken. Om hun voedsel te verzamelen, duiken ze vaak naar de zeebodem, soms tot enkele meters diep.

Broedgedrag

De eidereend staat bekend om het gebruik van haar eigen dons om het nest te bekleden. Dit dons is uitzonderlijk zacht en warm, wat de eieren beschermt tegen het koude klimaat. Dit "eiderdons" wordt al eeuwenlang verzameld door mensen en gebruikt als isolatiemateriaal in bijvoorbeeld dekbedden en jassen. Het verzamelen gebeurt vaak op een duurzame manier, waarbij alleen het dons uit verlaten nesten wordt gehaald.

Een vrouwtjeseidereend legt meestal 4 tot 6 eieren, die ze met zorg uitbroedt. Tijdens de broedperiode eet het vrouwtje nauwelijks, wat haar vatbaarder maakt voor roofdieren. Zodra de kuikens uitkomen, leiden ze hen naar het water, waar ze snel leren zelfstandig voedsel te zoeken.

Bedreigingen en Bescherming

Hoewel de eidereend in veel gebieden nog redelijk algemeen voorkomt, wordt de soort geconfronteerd met verschillende bedreigingen, zoals verlies van leefgebied, verstoring door menselijke activiteiten en de effecten van klimaatverandering. Olierampen en vervuiling vormen ook een risico, omdat deze eenden afhankelijk zijn van een gezond marien ecosysteem.

Beschermingsmaatregelen richten zich vaak op het behoud van broedgebieden en het verminderen van menselijke verstoring. In sommige regio's wordt het verzamelen van eiderdons gecombineerd met natuurbescherming, waarbij de vogels worden beschermd terwijl hun dons wordt geoogst.

De eidereend is een fascinerende soort die goed laat zien hoe dieren zich kunnen aanpassen aan een uitdagende omgeving.