Brilbeer

De brilbeer, ook bekend als de Andesbeer (Tremarctos ornatus), is de enige inheemse beer van Zuid-Amerika en tevens de enige overlevende soort van het geslacht Tremarctos. Deze middelgrote beer is vernoemd naar de lichte, vaak witte of gele markeringen rond zijn ogen, die doen denken aan een bril. Deze markeringen zijn uniek voor elk individu en kunnen variëren van bijna volledig cirkelvormig tot fragmentarisch.

Uiterlijk en kenmerken

Brilberen zijn middelgroot in vergelijking met andere berensoorten. Volwassen mannetjes zijn groter dan vrouwtjes en kunnen tot 200 kilogram wegen, terwijl vrouwtjes meestal lichter zijn en rond de 80-100 kilogram wegen. Hun vacht is dik en meestal zwart of donkerbruin, met de kenmerkende lichte markeringen die ook op andere delen van hun lichaam kunnen voorkomen, zoals de borst en keel.

Leefgebied

De brilbeer leeft voornamelijk in de Andes en is verspreid over landen zoals Colombia, Venezuela, Ecuador, Peru en Bolivia. Ze verkiezen bergachtige gebieden en nevelwouden, waar ze zich kunnen verbergen in het dichte gebladerte. Brilberen zijn uitstekende klimmers en brengen veel tijd door in bomen, waar ze voedsel zoeken en soms nesten bouwen van takken.

Gedrag en dieet

Brilberen zijn overwegend solitair en hebben een territoriaal gedrag. Ze communiceren via geurmarkeringen, krassen op bomen en vocale geluiden. Hun dieet is voornamelijk plantaardig, hoewel ze technisch gezien alleseters zijn. Ze eten vruchten, bessen, cactusvijgen, palmnoten en zelfs boomschors. Af en toe kunnen ze kleine dieren eten, zoals knaagdieren, insecten of vogeleieren.

Voortplanting

De voortplanting van brilberen vindt meestal plaats in de natte seizoenen, wanneer voedsel overvloedig is. Vrouwtjes dragen ongeveer 6-8 maanden en bevallen van 1 tot 3 jongen in een beschut nest. De jongen blijven bij hun moeder totdat ze ongeveer 2 jaar oud zijn.

Bedreigingen en status

De brilbeer wordt als een kwetsbare soort beschouwd door habitatverlies, stroperij en conflicten met mensen. Ontbossing en uitbreiding van landbouw bedreigen hun leefgebied. Ondanks deze uitdagingen speelt de brilbeer een cruciale rol in zijn ecosysteem, onder andere door zaadverspreiding, wat bijdraagt aan de gezondheid van de bossen.

De brilbeer wordt vaak gezien als een symbool van Zuid-Amerikaanse biodiversiteit en wordt beschermd door natuurbehoudsprogramma's en nationale parken in de Andes.